Geplaatst: 21-04-2021
Op 16 maart 2020 moesten de scholen onverwachts hun deuren sluiten voor leerlingen/studenten en onderwijs op afstand aanbieden. Het is één van de maatregelen die het kabinet neemt om het Corona-virus onder controle te krijgen. Scholen gingen al snel over op het aanbieden van online onderwijs. Een paar weken voor de zomervakantie mochten de scholen weer open, maar als in de herfst het aantal besmettingen weer op loopt, moeten alle scholen hun deuren weer sluiten en onderwijs op afstand aanbieden. Inmiddels zijn de basisscholen, middelbare scholen en de mbo-instellingen weer geopend en mogen leerlingen weer fysiek onderwijs volgen. Voor docenten en leerlingen/studenten is het afgelopen jaar een jaar geweest van veel schakelen tussen fysiek en digitaal onderwijs. Dat vraagt veel van zowel de leerkrachten als de leerlingen. En de vraag die op komt is: wat zijn de effecten van de maatregelen op het onderwijs?
Ongelijke kansen door Corona?
Uit de eerste afgeronde onderzoeken komt naar voren dat leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs een leerachterstand hebben opgelopen van gemiddeld zo’n twee tot drie maanden (met name onder kinderen die al een verhoogd risico op onderwijsachterstand hadden). Hiermee lijkt de ongelijkheid in het onderwijs te zijn toegenomen (Werkplaats Onderwijsonderzoek Utrecht). Ook de Inspectie van het Onderwijs maakt zich zorgen over een mogelijke toename van de kansenongelijkheid in het onderwijs vanwege de Corona-maatregelen. Tevens hebben leerlingen in groep 8 vorig jaar gemiddeld een lager schooladvies gekregen dan in voorgaande jaren (DUO). Uit onderzoek van CITO komt naar voren dat de vaardigheidsscoren van leerlingen in groep 4 t/m 7 zijn gedaald ten opzichte wat verwacht zou worden op basis van voorgaande jaren.
Leerlingen in het voortgezet onderwijs halen tijdens de coronacrisis lagere cijfers dan in voorgaande jaren (TIG). Daarnaast komt uit onderzoeken naar voren dat het gebrek aan fysiek onderwijs bij veel studenten zorgt voor eenzaamheid en motivatieproblemen (ResearchNed). Er worden met name door studenten van het mbo, hbo en universiteit ook voordelen genoemd aan het afstandsonderwijs, zoals dat online onderwijs de mogelijkheid tot flexibilisering en maatwerk binnen het onderwijs vergroot. Voor studenten zou de combinatie tussen regulier en online onderwijs in de toekomst mogen blijven bestaan, maar wel met maximaal 30 tot 50 procent afstandsonderwijs (Turner).
€ 8,5 miljard voor scholen
Voor de overheid reden om een flinke kapitaalinjectie in het onderwijs te steken: er is 8,5 miljard euro beschikbaar voor scholen om in de komende 2,5 jaar te besteden (Nationaal Programma Onderwijs). Het programma is gericht op herstel en ontwikkeling van het onderwijs, op het inhalen en compenseren van vertraging, maar ook op het investeren in mentale gezondheid van leerlingen en medewerkers. Het Nationaal programma is vraaggericht, met ruimte voor maatwerk en passend bij de behoefte van de school en de leerlingen. Elke school krijgt komend schooljaar geld om leerlingen gericht te helpen en leraren bepalen mede hoe dit geld wordt ingezet, waarbij ze kunnen kiezen uit bewezen effectieve maatregelen. Ons advies: doe dit samen.
Door samen te werken, kunnen scholen en leerkrachten zich inzetten op waar hun krachten liggen en is het mogelijk om meer maatwerk te bieden aan leerlingen. Vaak kan het namelijk uit om iets op te zetten voor een groepje leerlingen, maar is het aanbieden van ditzelfde voor een enkele leerling (financieel of planningstechnisch) niet mogelijk. Daarnaast is het tijdrovend als ieder voor zich het wiel opnieuw uit moet vinden en is het ook leuk om met collega’s van andere scholen samen hieraan te werken. Er staan al meerdere mooie samenwerkingen (via verschillende RIFs, maatregelen zoals Sterk TechniekOnderwijs of in samenwerkingsverbanden). En zo niet, dan is dit een mooi moment om de samenwerking op te zoeken in de regio. Onze adviseurs denken graag met u mee over de mogelijkheden die er zijn om in samenwerking met andere scholen in de regio het beschikbare geld goed te besteden.
Breuer&Intraval biedt al ruim 25 jaar ondersteuning aan organisaties en instanties met vragen op het gebied van proces en inhoud. Daarbij is de vraag, en dus ook de aanpak, nooit hetzelfde en wordt altijd met de opdrachtgever verkend welke methodiek het beste aansluit bij het vraagstuk. Heeft u behoefte aan ondersteuning bij het ontwikkelen van nieuwe onderwijsconcepten? Zoekt u de juiste begeleiding om mensen mee te krijgen in een veranderproces? Wilt u de samenwerking aangaan of bevorderen met andere partijen? Of heeft u andere onderwijsgerelateerde vragen? Graag wisselen we met u van gedachten over deze of andere relevante onderwerpen.
Interesse? Neem dan vrijblijvend contact op met adviseur Istar Bijleveld, via istar.bijleveld@breuerintraval.nl.